سینوزیت یک تغییر التهابی در غشاهای مخاطی سینوس های پارانازال است، که اغلب در نتیجه عفونت بینی رخ می دهد. سینوس ماگزیلاری، سلول های اتموئید، سینوس فرونتال یا سینوس اسفنوئید می توانند تحت تاثیر قرار گیرند. در اثر عفونت، ترشحات التهابی تولید می شود، که بینی را مسدود می کند، و تنفس از طریق بینی را دشوار می کند. علاوه بر این، افراد مبتلا از احساس فشار در صورت یا ناحیه سینوس های پارانازال درگیر شکایت دارند. ممکن است، این سوال برای شما پیش بیاید، که سینوزیت چند نوع دارد. برای پاسخ به این سوال باید بگوییم، که انواع سینوزیت که ممکن است، افراد مختلف دچار آن شوند، به شرح زیر می باشد.
سینوزیت حاد
سینوزیت حاد به خاطر وجود دلایل مختلفی اعم از عوامل ویروسی و یا باکتریایی به وجود می آیند، و علائم این نوع از سینوزیت برای 4 هفته یا کمتر دیده می شوند.
سینوزیت مزمن
در مواردی که التهاب سینوس ها به خاطر عفونت باکتریایی و یا قارچی به وجود بیاید، می تواند برای مدتی بیش از 3 هفته ادامه پیدا کند، شخص به سینوزیت مزمن دچار می شود.
علل سینوزیت
عفونت سینوسی اغلب در نتیجه سرماخوردگی رخ می دهد. اگر هنگام سرماخوردگی بینی مسدود شود، خروج ترشحات بینی مختل می شود. این گونه است، که ویروس ها می توانند پخش شوند، و باعث التهاب در غشاهای مخاطی شوند. علاوه بر این، ویژگی های آناتومیکی می تواند در عود مکرر سینوزیت، مانند انحراف سپتوم یا باریک شدن دهانه سینوس نقش داشته باشد. همچنین عوامل خطر سینوزیت مانند ضعف سیستم ایمنی یا واکنش آلرژیک وجود دارد. حتی هنگام شنا، پاتوژن ها می توانند وارد بینی شده، و باعث التهاب شوند. در موارد نادرتر، عفونت اضافی با باکتری یا رینیت آلرژیک مداوم می تواند طول مدت عفونت سینوسی را طولانی کند. همراه با تغییرات پاتولوژیک در مخاط بینی مانند تکثیر بافت خوش خیم (پولیپ بینی)، این ها می تواند دلایل سینوزیت مزمن باشد، که در آن ترشح به طور دائمی تجمع می یابد.
علائم سینوزیت چیست؟
سینوزیت معمولاً با سرماخوردگی شروع می شود، و به همین دلیل است که اولین علائم آن شبیه سرماخوردگی است. علامت معمولی سینوزیت حاد، درد صورت یا احساس فشار در ناحیه سینوس آسیب دیده است. درد اغلب زمانی که سر خود را به جلو خم می کنید، یعنی زمانی که خم می شوید، و همچنین هنگام سرفه یا عطسه افزایش می یابد. به دلیل تورم مخاط بینی، افراد مبتلا از تنفس دشوار بینی و حس بویایی محدود شکایت دارند. علاوه بر این، ترشحی چسبناک و سبز مایل به زرد می تواند ایجاد شود، که بینی را مسدود کرده، و از گلو عبور می کند. در مجموع، فرد احساس کلی بیماری با سینوزیت می کند، خسته و خسته است. در دوره بعدی عفونت سینوسی، تب و سردرد علائم همراه هستند. علائم سینوزیت معمولی شامل موارد زیر می باشد.
- تنفس دشوار بینی
- تخلیه ترشحات از طریق گلو و یا خارج از بینی
- درد صورت
- اختلال عملکرد بویایی
- احتمالا تب
- سردرد احتمالی
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
در صورت داشتن علائم مختلفی مانند تب بالا مداوم، درد بسیار شدید صورت و سردرد، اختلالات بینایی، تورم و یا قرمزی اطراف چشم، گیجی، حساسیت به نور، گرفتگی گردن و... باید فوراً به پزشک مراجعه کنید.
به ندرت، سینوزیت می تواند دوره بدتری نیز داشته باشد، به همین دلیل است، که اگر علائم ذکر شده را تجربه کردید، باید نسبت به ویزیت متخصص گوش و حلق و بینی در منزل و یا مراکز درمانی اقدام کنید. علاوه بر علل فوق، عوامل دیگری نیز می توانند منجر به سینوزیت شوند، شامل موارد زیر می باشد.
- ورودی های سینوس باریک
- بیماری های دندان
- ویژگی های تشریحی (انحراف تیغه بینی)
- نوسانات شدید فشار
- عوامل بیماری زا در آب استخر
- عوامل ژنتیکی
- وراثت
عواقب سینوزیت
سینوزیت حاد معمولاً طی یک تا دو هفته بدون هیچ عواقبی بهبود می یابد. عوارض به ندرت رخ می دهد، یا علائم برای ماه ها ادامه می یابد. در نتیجه سینوزیت مزمن، بیرون زدگی غشای مخاطی، به اصطلاح پولیپ بینی، می تواند ایجاد شود. آن ها تنفس بینی و حس بویایی را مختل می کنند. این پولیپ های بینی را نباید با بزرگ شدن لوزه های حلقی که به ویژه در کودکان شایع است، اشتباه گرفت. دومی اغلب به اشتباه به عنوان پولیپ شناخته می شود. به ندرت، التهاب به نواحی اطراف بدن مانند چشم یا مغز گسترش می یابد. علائم آن تب بالا، تورم دور چشم، قرمزی التهابی پوست، درد شدید صورت، حساسیت به نور و سفتی گردن است. با چنین علائمی، کمک پزشکی سریع مهم است.
تشخیص سینوزیت
پزشک ابتدا در مورد علائم می پرسد، و از فشار ملایم و ضربه زدن به صورت استفاده می کند، تا بررسی کند، که آیا درد معمولی وجود دارد یا خیر. او می تواند از یک آندوسکوپ کوچک برای بررسی داخل بینی استفاده کند، و مثلاً ببیند که آیا غشای مخاطی متورم شده است یا خیر. فقط در موارد استثنایی نمونه (اسمیر) از ترشح گرفته می شود، و سپس از نظر عوامل بیماری زا در آزمایشگاه بررسی می شود. یک پروب از طریق بینی برای گرفتن سواب وارد می شود. اگر تشخیص نامشخص باقی بماند یا علائمی از عوارض وجود داشته باشد، ممکن است، توموگرافی کامپیوتری (CT) یا سونوگرافی انجام شود. (جهت دریافت خدمات سونوگرافی در منزل با شماره های درج شده در سایت تماس بگیرید.)
تعیین این که آیا باکتری ها یا ویروس ها باعث سینوزیت شده اند، یا خیر زمان بر و معمولاً غیر ضروری است. در مورد سینوزیت حاد، این تأثیر کمی بر درمان دارد. آزمایش آلرژی گاهی اوقات می تواند به سینوزیت مزمن کمک کند. آلرژی اغلب همراه با عفونت مزمن سینوسی رخ می دهد.
پیشگیری از سینوزیت مزمن
شما می توانید با عمل کردن به راهکارهایی که در ادامه به آن ها اشاره می کنیم، احتمال بروز سینوزیت مزمن را کاهش دهید.
- دوری کردن از افرادی که سرما خوردگی دارند. (کاهش تماس)
- شست و شوی مرتب و منظم دست ها
- کنترل علائم آلرژی
- جلوگیری از مصرف دخانیات و هوای آلوده
- بالا برد میزان رطوبت هوا با استفاده از دستگاه هایی مانند بخور تمیز و فاقد قارچ و میکروب
درمان سینوسیت
برای درمان عفونت سینوسی، مهم است، که التهاب را مهار کنید، و مخاط گیر کرده در حفره ها را شل کنید، تا هوایی که تنفس می کنیم بتواند دوباره گردش کند. به این ترتیب، ترشح بیش از حد تولید شده (مخاط) می تواند راحت تر منتقل شود، و تولید جدید مخاط التهابی کاهش یابد. برای این که بتوانید نسبت به درمان سینوسیت اقدام کنید، بهتر است، به توصیه هایی که در ادامه به آن ها اشاره می کنیم، توجه کنید. شما می توانید با تغییر شیوه زندگی و استفاده کردن درمان های خانگی این بیماری را درمان کنید.
-
استراحت
بهتر است، زمان کافی را برای استراحت خود در نظر بگیرید، تا بتوانند در برابر التهاب های به وجود آمده مقاومت کنید، و زودتر درمان شوید.
-
مرطوب نگه داشتن سینوس ها
برای این که بتوانید سینوس های خود را مرطوب نگه دارید، می توانید سر خود را بالای یک ظرفی که آب نسبتاً داغ دارد، بگیریم، و با استفاده از یک حوله ای که تمیز می باشد، سر خود را بپوشانید. طوری این کار را انجام دهید، که بخار متصاعد شده از ظرف را استنشاق کنیم.
نکته ی مهم: حتماً باید بخار را به طرف سر خود منتقل کنید، و یا حتی می توانید دوش آب داغ بگیرید. انجام این کارها به شما کمک می کند، دردهای ناشی از به وجود آمدن این بیماری را کاهش دهید.
-
شست و شو دادن مجاری بینی
بهتر است، مجاری بینی را شست و شو دهید. زمانیک ه این کار را انجام می دهید، ترشحات بینی کاهش پیدا می کند. زمانی که می خواهید مجاری بینی را شست و شو دهید، می توانید از محلول نمکی استفاده کنید. محلول نمکی می تواند به پاکسازی مخاط بینی از مواد تحریک کننده و ذرات آلرژی زا کمک کند.
-
درمان جراحی
در صورتی که از درمان خانگی سینوزیت و درمان گیاهی سینوزیت جواب نگرفتید، ممکن است، پزشک معالج جراحی سینوس از طریق آندوسکوپ را برای شما تجویز کند. برای این که پزشک بتواند این کار را انجام دهد، از یک لوله باریک و قابل انعطاف برای بررسی مجاری خروجی سینوس ها استفاده می کند. با توجه به منشأ انسداد دکتر معالج ممکن است، از وسایل و ابزار متفاوتی را برای رفع انسداد استفاده کند. ممکن است، عامل انسداد مجاری ترشحی سینوس ها بافت های متورم و ملتهب یا وجود پولیپ باشد. در صورت به وجود آمدن هر یک از موارد پزشک اقدام به برداشتن بافت های متورم یا پولیپ می کند. در برخی از موارد هم ممکن است، جراح اقدام به بزرگ کردن و یا افزایش سایز مجرای خروجی سینوس می کند. انجام این کار سبب خروج بهتر ترشحات از سینوس و کمک درمان سینوزیت خواهد کرد.