پانسمان سوختگی در منزل | درمان زخم سوختگی در منزل

در بیشتر موارد بیماران برای برای انجام پانسمان زخم در منزل به مراکز درمانی و بیمارستانی مراجعه می کنند. گاهی اوقات ممکن است، بیمار شرایط لازم برای خارج شدن از منزل را نداشته باشند، در این مواقع بهتر است، از خدمات درمانی ای که توسط موسسات مختلف ارائه می دهند، استفاده کنند. انجام پانسمان یکی از راهکارهایی می باشد، که برای درمان زخم مورد استفاده قرار می گیرند. در همین راستا زمانی که فردی به خاطر هر دلیلی مجروح می شوند، برای انجام هر چه بهتر پانسمان، می‌ تواند از خدمات پزشک در منزل استفاده کنید. زمانی که این شرایط برای شما پیش می آید، امکان انجام خدمات تزریقات در منزل برای زدن واکسن کزاز و تزریق سرم در منزل جهت جلوگیری از ابتلا به هاری نیز قابل استفاده خواهند بود. 

با توجه به این موضوع که ممکن است، عموم افراد در مورد جزئیات این خدمات اطلاعات کافی نداشته باشند، با همراه باشید، تا بتوانیم شما را پانسمان سوختگی در منزل، انواع پانسمان و مراحل پانسمان، و درمان آن در خانه آشنا کنیم.

پانسمان در منزل از چه نظر دارای اهمیت می باشد؟

گاهی اوقات ممکن است، افراد از به وجود آمدن سوختگی رنج ببرند. زمانی که این اتفاق می افتد، فردی که دچار سوختگی شده است، علاوه بر کاهش درد، به دو فاکتور دیگر نیاز دارد:

• افزایش سرعت بهبود زخم‌ ها و جراحات
• کاهش احتمال عفونت و تضعیف بدن

پانسمان راهکاری موثر جهت جلوگیری از ایجاد عفونت در زخم و کوتاه تر کردن طول درمان سوختگی می باشد. اغلب افراد در رابطه با پانسمان سوختگی در منزل مهارت و تجربه ی کافی را ندارند، چون انجام این مراحل به تکنیک استریل نیاز است، تا از ایجاد عفونت جلوگیری کند. علاوه بر این احتیاجی به بستری دائمی فرد در بیمارستان نیست، به همین خاطر تعویض پانسمان در منزل به عنوان بهترین راهکار برای رسیدن به اهداف پانسمان است. هدف از انجام پانسمان در منزل چیست؟

• تأمین آسایش و راحتی بیمار 
• محافظ از آسیب‌ های به وجود آمده از زخم 
• جلوگیری از تأثیر تماس هوا بر پایانه‌ های عصبی و کاهش درد
• جذب ترشحات و اگزودا خارج شده از زخم
• تثبیت دمای زخم
• کنترل خونریزی و پیشگیری از خونریزی زخم (درمان زخم بستر در منزل)
• جلوگیری از حرکت کردن و بانداژ عضو آسیب دیده
• اعمال فشار موضعی بر زخم و جلوگیری از استاز وریدی
• جلوگیری از ایجاد عفونت
• پوشاندن ظاهر زخم و کاهش اضطراب مریض

انواع پانسمان در منزل

• تکنیک پانسمان باز

برای انجام این تکنیک اول زخم را با محلول ضدعفونی شست و شو دهید، و داروی مناسب برای آن زخم را بر روی آن بریزید، ولی روی آن به هیچ عنوان با پارچه یا تجهیزات دیگر قرار ندهید.

• تکنیک پانسمان بسته

برای انجام این تکنیک پس از شست و شو و انجام اقدامات اولیه پانسمان از گاز استریل و باند برای پوشاندن سطح زخم استفاده می‌ شود. در اغلب موارد پانسمان از تکنیک بسته استفاده می‌ شود.

علائم سوختگی 

علائم و نشانه های سوختگی و شست و شوی پوست سوخته متناسب با شدت، نوع و درجه سوختگی می‌ تواند متفاوت باشد. علائم اغلب در چند ساعت یا چند روز اول پس از سوختگی بدتر می‌ شوند.

علائم سوختگی شامل:

• تاول
• درد
• تورم
• پوست سفید یا زغالی 
• لایه‌ برداری پوست

پانسمان زخم سوختگی 

پانسمان ها را به دو دسته ی پانسمان مدرن و پانسمان سنتی تقسیم می شوند. پانسمان های سنتی دارای یک لایه غیر چسبناک در ناحیه تماس با زخم به عنوان یک لایه جاذب در اطراف زخم می باشند، و شامل گاز، پماد و باند می باشند. پانسمان های مدرن هم شامل آلژینات، هیدروکلوئید، فوم، هیدروژل و فیلم ترانسپارنت می باشد. زمانی یک پانسمان خوب انجام می شود، که رطوبت زخم را تا زمانی که هنوز خشک نشده در همان سطح نگه دارد. 

درمان سوختگی به تفکیک درجه و شدت سوختگی 

درمان های سوختگی با توجه به درجه ی تعیین شده برای آن شامل موارد زیر است.

• درمان سوختگی درجه 1 

ساده ترین جراحتی که می تواند بر روی پوست بدن شما باقی بماند، سوختگی درجه یک می باشد. این نوع از سوختگی به عنوان خفیف ترین نوع صدمات پوستی می باشد، که احتیاجی به درمان های پزشکی ندارد. گاهی اوقات هم ممکن است، برخی از سوختگی های سطحی می توانند کاملاً بزرگ یا دردناک باشند، در این مواقع نیاز به ویزیت پزشک دارند. هر چقدر که نسبت به درمان سوختگی زودتر اقدام کنید، زمان بهبودی نیز سریع تر می شود.

درمان سوختگی درجه یک شامل:

1. خیساندن زخم در آب خنک 
2. استفاده از استامینوفن یا ایبوپروفن برای کاهش درد
3. استفاده از لیدوکائین با ژل یا کرم آلوئه ورا جهت تسکین پوست
4. استفاده از پماد آنتی بیوتیک و گاز شل برای محافظت از ناحیه آسیب دیده

نکته ی مهمی که باید به آن توجه کنید، این است، که به هیچ عنوان از یخ استفاده نکنید، چون ممکن است، آسیب را بدتر کند. به هیچ عنوان از درمان‌ های خانگی مانند کره، تخم‌مرغ و خمیر دندان استفاده کنید، چون اثربخشی آن ها ثابت نشده است. به هیچ عنوان توپ های پنبه ای را روی محل سوختگی قرار ندهید، چون الیاف کوچک می توانند به محل آسیب بچسبند و خطر عفونت را افزایش دهند. 

• درمان سوختگی درجه 2

شدت سوختگی درجه دو نسبت به سوختگی درجه یک بیشتر می باشد، که هم بر روی لایه بیرونی پوست و هم بر بخشی از لایه دوم پوست به نام درم تأثیر می گذارد.

درمان برای سوختگی خفیف درجه دو شامل:

1. بهتر است، پوست را به مدت 15 دقیقه یا بیشتر زیر آب خنک نگه دارید.
2. استفاده از داروهای استامینوفن و یا ایبوپروفن
3. استفاده از کرم آنتی بیوتیک روی تاول ها

در صورتی که سوختگی ناحیه وسیعی مانند صورت، دست ها، پا، کشاله ران و باسن را تحت تأثیر قرار داد، باید نسبت به درمان فوری پزشکی اقدام کنید. انجام درمان سوختگی با توجه به مواردی مختلفی اعم از سن، سلامت عمومی، سابقه پزشکی، میزان سوختگی، محل سوختگی، علت سوختگی و تحمل شما در برابر درمان و داروهای خاص انجام خواهد شد.

• درمان سوختگی درجه 3

این نوع از سوختگی به عنوان شدید ترین نوع سوختگی می باشد. توجه کنید، که به هیچ عنوان نباید برای درمان این نوع از سوختگی از درمان های خانگی استفاده کنید، چون ممکن است، در صورت استفاده از درمان های خانگی فقط اوضاع را بدتر می کنید.

تا زمان رسیدن مراقبت های اورژانسی باید موارد زیر در مورد فردی که دچار سوختگی درجه 3 شده، کنترل شود.

• خروج از خطر
• داشتن تنفس
• برداشتن پارجه لباس فرد که در اطراف سوختگی وجود دارد، تا از چسبیدن پارچه ی لباس بر روی سوختگی جلوگیری کنید. بهتر است، این ناحیه را با یک باند استریل بپوشانید، و در صورت سوختگی انگشتان آن ها را از هم جدا کنید.

عوارض سوختگی

با توجه به این که سوختگی‌ های درجه سه عمیق هستند، می توانند بخش بزرگی از پوست را تحت‌ تاثیر قرار دهند. دلیل این موضوع هم این است، که این نوع از سوختگی بسیار جدی می باشد، و می‌ توانند تهدید کننده سلامت و زندگی باشند. انجام این کار برای سوختگی‌ های درجه یک و دو هم باید انجام شود، چون در صورت عفونی شدن زخم‌ ها و محل سوختگی پوست بسیار خطرناک است. جهت جلوگیری از به وجود آمدن این آسیب ها باید به شستشوی پوست سوخته با روش‌ های درست بپردازید. عوارضی که در پی سوختگی درجه سه به وجود می آید، شامل:

• آریتمی 
• اختلالات ریتم قلب
• کم‌ شدن بدن
• اسکارها و انقباضات بد شکل
• ادم (مایع اضافی و تورم در بافت‌ها)
• نارسایی ارگان‌ ها
• پنومونی
• فشار خون پایین 
• عفونت شدید

پانسمان سوختگی

پس از زخم ایجاد شده توسط سوختگی را تمیز کردید، باید با استفاده از باند یا گاز ببندید، تا بتوانید از ورود میکروب ها به درون بدن از این ناحیه جلوگیری کنید. در این قسمت قصد داریم، تا شما را انجام پانسمان سوختگی آشنا کنیم. نکته ی مهمی که وجود دارد، این است، که سوختگی های درجه یک احتیاجی به بانداژ کردن و یا پانسمان ندارند، و از سوختگی درجه دو به بعد باید زخم را پانسمان کرد، تا مشکلی برای فرد ایجاد نشود.

• برای پاسنمان کردن زخم در مرحله ی اول باید زخم را با استفاده از یک گاز تمیز و استریل تمیز کنید، تا از ایجاد عفونت جلوگیری کنید.

• بر روی زخم خود را یک لایه پماد آنتی بیوتیک بزنید. انجام این کار به شما کمک می کند، که یک لایه جدید از پوست نیز تشکیل شود. 
• پس از این که به زخم خود پماد زدید، باید محل سوختگی را با استفاده از یک گاز دیگر پانسمان کنید.
• توجه کنید، که پانسمان شما به هیچ عنوان نباید خیلی شل و یا خیلی سفت باشد، چون در هر دو حالت می تواند به پوست شما آسیب جدی برساند.
• بهتر است، که محل سوختگی و بانداژ خود را خشک نگه دارید، و تا جایی که می توانید در حمام از یک پلاستیک کمک بگیرید، تا زخم را بپوشانید، و از برخورد آب با محل زخم جلوگیری کنید.
• در صورتی که باند شما کثیف شد، گاز را سریعاً عوض کنید.
• برای این که بتوانید از ایجاد انواع عفونت ها جلوگیری کنید، باید حتماً پانسمان را هر روز دو الی سه بار تعویض کنید.
• در صورتی که گاز به زخم شما چسبید، می توانید گاز را با محلول نمکی استریل مرطوب کنید، و بدون این که به پوست خود آسیب برسانید، می توانید پانسمان را بردارید.

مزایای مراقبت از پانسمان زخم در منزل

• دیگر نیاز نیست، در صف های طولانی در بیمارستان یا کلینیک برای انجام اقدامات ساده منتظر بمانید.
• انجام خدمات درمانی در محیط آرام
• کاهش خطر ایجاد عفونت های بیمارستانی 
• پرستاران می توانند به راحتی در خانه آموزش بهداشتی را به افراد آموزش دهند.
• رعایت تمام اقدامات احتیاطی خاص از بروز عوارض جلوگیری می کند.

درمان پزشکی سوختگی

مراقبت‌ های پزشکی که برای درمان سوختگی انجام می شود، شامل داروها و محصولاتی می باشد، که می تواند طول دوره ی درمان شما را کاهش دهد.

• درمان‌ های مبتنی‌ بر آب: جهت مراقبت و شست و شوی پوست سوخته می توانید از درمان هایی مانند غبار اولتراسوند جهت تمیز کردن و تحریک بافت زخم استفاده کنید.
• مصرف مایعات جهت جلوگیری از کم آبی بدن: گاهی اوقات ممکن است، برای جلوگیری از کم آب بدن و نارسایی اندام‌ ها به مایعات داخل وریدی احتیاج داشته باشید.
• مصرف داروهای ضد درد و اضطراب: ممکن است، در طول درمان خود درد و ناراحتی دردناکی به سراغ شما بیاید. در این مواقع بهتر است، از مورفین و داروهای ضداضطراب استفاده کنید. 
• استفاده از کرم‌ ها و پمادهای سوختگی: جهت شستشوی پوست سوخته می توانید از انواع محصولات موضعی (باسیتراسین و سولفادیازین نقره) جهت درمان زخم استفاده کنید.
• انجام پانسمان: بهترین گزینه برای درمان استفاده از پانسمان‌ های تخصصی مختلف برای آماده‌ سازی زخم برای رسیدن به بهبودی استفاده کنید.
• مصرف داروهای آنتی‌ بیوتیک: اگر متوجه شدید، که زخم شما دچار عفونت شده است، بهتر است، از آنتی بیوتیک وریدی استفاده کنید. 

پانسمان سوختگی با گاز پس از شستشوی پوست سوخته

پس از این که نسبت به شست و شوی پوست سوخته اقدام کردید، نوبت به پانسمان آن می رسد. هنگام انجام این کار حتماً به نکات زیر توجه داشته باشید.

• در صورتی که سوختگی شما از نوع درجه یک می باشد، و هیچ تاول شکسته یا پوست باز وجود ندارد، احتمالاً احتیاجی به بانداژ ندارید.

• در صورتی که پوست سوختگی شما از نوع درجه دو باشد، باید از یک گاز تمیز و استریل جهت پیشگیری از عفونت استفاده کنید.
• بهتر است، یک لایه پماد بزنید. در صورتی که سوختگی شما بهتر می شود، لایه ی جدیدی از پوست ایجاد می شود. جهت جلوگیری از چسبیدن این پوست جدید به باند و گاز استریل مهم‌ است، که همیشه یک لایه نازک پماد بین پوست خود و گاز بمالید.
• بهتر است، محل سوختگی خود را با گاز پانسمان کنید. بعد از این که از پماد استفاده کردید، بهتر است، محل سوختگی را به آرامی با 2 تا 3 لایه گاز بپوشانید. از نوار طبی استفاده کنید، تا گاز را با دقت در جای خود نگه دارید. 
• بهتر است، پانسمان خود را خشک نگه دارید. 
• اگر باند شما خیس یا کثیف شد، گاز را عوض کنید.
• پانسمان را 2 تا 3 بار در روز عوض کنید.
• در صورتی که گاز به زخم چسبیده باشد، گاز را با محلول نمکی استریل مرطوب و بدون آسیب‌ رساندن به پوست زیر آن، با احتیاط آن را بردارید.

برای درمان کدام نوع سوختگی باید با دکتر تماس بگیرید؟

هر زمانی که علائم و شرایط زیر را داشتید، بهتر است، حتماً با پزشک تماس بگیرید.

• سوختگی در ناحیه صورت، دست‌ ها، پاها یا اندام تناسلی
• سوختگی‌ هایی که هنگام شستشوی پوست سوخته به وجود می آیند، و پس از گذشت دو هفته بهبود پیدا نکرده اند.
• ایجاد تاول‌ های شدید
• درد طاقت‌ فرسا و شدید
• تب
• مشاهده ی ترشحات زرد یا سبز و دیگر علائم عفونت
• ایجاد علائم مربوط‌ به افسردگی

---

---