تنقیه یک روش قدیمی و البته پر کاربرد برای تخلیه ی مدفوع است. تنقیه یا اماله به روش های مختلفی انجام می شود. این روش در کنار این که برای رفع یبوست روش خوبی است ولی ممکن است خطراتی هم برای شخص در پی داشته باشد. اگر به دنبال راهی برای تخلیه و پاکسازی روده هستید، تا انتهای این مقاله از سلامت نوین با ما همراه باشید. اگر هم نیاز به انجام تنقیه در منزل دارید، برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد خدمات تنقیه (انما) در منزل توسط متخصصین سلامت نوین می توانید به صفحه تنقیه در منزل مراجعه نمایید و با شماره تلفن های موجود در سایت تماس بگیرید.
تنقیه چیست؟
در زمان یبوست شدید و یا هنگام پاکسازی روده و آماده سازی روده برای آزمایش های پزشکی برای انجام کولونوسکوپی یا سم زدایی بدن، مایع خاصی مثل آب و صابون یا مواد ملین کننده از طریق مقعد وارد روده ی بزرگ می شود تا مدفوع نرم شود و دفع آسان صورت پذیرد. به این روش اماله یا تنقیه می گویند. مایعاتی که برای تنقیه استفاده می شود را می توان بدون نسخه تهیه کرد و در خانه تنقیه را انجام داد. البته تنقیه یک روش خطرناک است که از آن در آخرین مرحله برای یبوست می توان استفاده کرد چرا که اماله ممکن است آسیب های جدی به روده وارد کند. از تنقیه برای کسانی که یبوست شدید دارند و یا افراد سالمند و ناتوان که به دلیل تحرک کم دچار یبوست می شوند، بهتر است اماله را برایشان انجام داد. همان طور که در بالا گفته شد، اماله یک روش خطرناک است که به تعداد دفعات زیاد نمی توان از این روش استفاده کرد. تنقیه را بدون تجویز پزشک و خودسرانه نباید انجام داد. خوب است که اماله توسط افراد ماهر و با تجربه مثل پرستاران انجام شود.
کاربرد تنقیه
تنقیه به غیر از رفع یبوست و تخلیه ی روده، کاربردهای دیگری نیز دارد.
●رفع یبوست
کسانی که از یبوست مزمن رنج می برد و با داروهای ملین قادر به دفع مدفوع نیستند، اماله پیشنهاد می شود.
●جذب داروها
برای جذب بهتر بعضی از داروهای گوارش مثل درمان کولیت اولسراتیو از تنقیه استفاده می کنند.
●آماده شدن برای انجام بعضی از آزمایشات پزشکی
از تنقیه و پاکسازی روده قبل از انجام اقداماتی مانند کولونوسکوپی، سیگموئیدوسکوپی و … استفاده می شود تا روده ها در حین بررسی بهتر دیده شود.
انواع تنقیه
تنقیه انواع مختلفی دارد که هر شخصی با توجه به شرایطش مناسب ترین روش را انتخاب می کند.
●تنقیه ی پاکسازی
تنقیه ی پاکسازی محتویات روده ی بزرگ را با سرعت خارج می کند. از این تنقیه زمانی استفاده می شود که شخص به یبوست شدید دچار شده باشد و یا برای آماده کردن روده قبل از عمل جراحی.
●تنقیه ی احتباسی
اماله ی احتباسی زمانی استفاده می شود که مدفوع شخص سفت شده باشد و نیاز باشد که روده تحرک پیدا کند.
●تنقیه با جریان برگشتی
از تنقیه با جریان برگشتی برای افرادی استفاده می شود که گاز روده زیاد دارند. مایع تزریقی به مقعد همراه با گاز از روده خارج می شود.
●تزریق رکتال دارو
بعد از اینکه روده با تنقیه پاکسازی شد می توان برای تزریق دارو از تنقیه استفاده کرد. برای تزریق داروهای بیماری هایی مثل التهاب روده از تنقیه استفاده می شود.
محلول تنقیه چیست؟
محلول تنقیه مایعاتی هستند که از طریق مقعد برای درمان یبوست، تزریق دارو، پاکسازی روده وارد روده ی بزرگ می شود.
●تنقیه با سالین
در این روش تنقیه با سالین از ترکیب آب و نمک استفاده می شود.
●تنقیه با گلیسیرین
چربی گلیسیرین باعث تحریک روده ی بزرگ می شود که باعث دفع مدفوع می شود.
●تنقیه با صابون
استفاده از صابون ملایم به همراه آب و نمک باعث افزایش تحرک روده می شود.
●تنقیه با محلول فسفات
در این روش از محلول فسفات برای نرم شدن مدفوع استفاده می شود.
●تنقیه با روغن زیتون
از روغن زیتون به عنوان یک ماده ی گیاهی بی ضرر برای نرم کردن مدفوع در اماله استفاده می شود
●تنقیه با قهوه
از مایع قهوه ی دم کرده برای تنقیه استفاده می شود که خطرات زیادی به دنبال دارد.
●تنقیه با گل ختمی
در این روش از جوشانده ی گل ختمی به همراه آب و صابون یا یک روغن گیاهی به کار برده می شود.
نحوه ی انجام تنقیه به چه صورت است؟
انجام تنقیه در منزل و یا بیمارستان صورت می پذیرد. مرحله ی اول آماده کردن محلول و آماده کردن تجهیزات است. در مرحله ی دوم فرد باید در موقعیتی راحت قرار گیرد که معمولا به صورت دراز کشیده بر پهلوی چپ و حالتی که زانوها به سمت سینه قرار بگیرد. این حالت باعث می شود که محلول تنقیه به راحتی وارد معده شود. در مرحله ی سوم نازل اماله با احتیاط وارد مقعد می شود. در این مرحله شخص نباید هیچ احساس ناراحتی، فشار یا درد کند. محلول باید مدتی در روده بماند تا با مواد زائد ترکیب شود و مدفوع نرم شود. بعد از مدتی شخص باید به توالت رفته و مدفوع را تخلیه نماید. این مرحله باید چندین بار انجام شود تا روده پاکسازی شود.
عوارض تنقیه با شلنگ (آب شهری)
استفاده از آب شهری برای تنقیه یک روش موقت برای درمان یبوست محسوب می شود ولی این روش بسیار بسیار خطرناک است. آب لوله کشی حاوی کلر و دیگر مواد شیمیایی است که به روده آسیب می رساند. استفاده از شلنگ آب شهری برای تنقیه احتمال بروز عفونت، آسیب به مقعد، تغییرات الکترولیتی و … را در پی دارد. به همین دلیل بهتر است از وسایل استاندارد مانند کیت های مخصوص تنقیه یا سرنگ های مخصوص پزشکی استفاده شود. در صورتی که نیاز شدید به تنقیه احساس شد، حتما از محلول های پزشکی که در داروخانه ها موجود است، استفاده نمایید.
نتیجه گیری
یبوست یک بیماری آزاردهنده و در عین حال مزمن و تقریبا دائمی است که باعث دفع سخت مدفوع می شود. از زمان گذشته روش های مختلف تنقیه یا اماله برای رفع یبوست کاربرد داشته است. تنقیه تقریبا یک روش خطرناک است که حتما باید توسط پرستار انجام شود تا آسیبی به بیمار وارد نشود. این روش ممکن است با اهداف درمانی یا پزشکی توسط پزشک تجویز شود.