تشک مواج یکی از پرکاربردترین تجهیزات پزشکی برای مراقبت از بیمارانی است که بنا به دلایلی به مدت طولانی در بستر هستند. تشک مواج یک نوع تشک طبی است که برای جلوگیری از ایجاد زخم بستر و یا درمان زخم بستر در منزل طراحی شده است. این نوع تشک ها به کمک گردش هوا و سیستم گردش متناوب فشار، نقاط تماس بدن با سطح بستر را تغییر می‌دهند. این حرکت به صورت مداوم باعث می شود تا فشار به طور یکنواخت در تمامی نقاط بدن پخش شود تا از آسیب به پوست و لایه های زیرین پوست جلوگیری شود. در این مطلب از سلامت نوین با انواع تشک مواج و وِزگی های آنها، مزایای استفاده از تشک مواج و راهنمای خرید تشک مواج آشنا می شویم.
انواع تشک مواج
تشک های مواج در چندین مدل طراحی میشوند که بسته به شرایط بیمار، شدت زخم بستر و محل نگهداری و … باید بهترین گزینه را انتخاب کرد.
تشک مواج سلولی (Air Cell Mattress)
تشک مواج سلولی، یک نوع تشک مخصوص است که برای بیمارانی که محدودیت حرکتی دارند و باید برای مدت طولانی در بستر باشند، ساخته شده است. تشک مواج از سلول های توخالی به هم پیوسته درست شده است که در زیر بیمار قرار می گیرد و بیمار بر روی آن خوابانده می شود. تشک مواج سلولی از جنس فوم یا پارچه نیست بلکه از سلول های توخالی درست شده است که داخل آن پُر از هوا می شود و در زیر بیمار قرار می گیرد.
ویژگی‌های تشک مواج سلولی
- از سلول‌های هوایی طولی تشکیل شده است.
- پمپ هوا به طور متناوب سلول‌ها را پر و خالی می‌کند.
- این تناوب فشار مانع از ایجاد فشار ثابت روی یک نقطه بدن می‌شود.
کاربرد تشک مواج سلولی
- مناسب برای بیماران با ریسک متوسط تا بالا در ابتلا به زخم بستر.
- استفاده در بیمارستان‌ها و مراقبت‌های خانگی حرفه‌ای.
مزایای تشک مواج سلولی
- فشار را به صورت مؤثر پخش می‌کند.
- صدای پمپ نسبتاً کم است.
تشک مواج تخم مرغی (Egg Crate Foam or Bubble Mattress)
این تشک بسیار پر مصرف است و دارای سایزهای مختلف می باشد و متناسب با نیاز بیماران طراحی می شود. از نظر شکل ظاهری تشک به شانه تخم مرغ شباهت دارد و هوا در تمام قسمت های تشک در جریان است تا مانع از عرق کردن و ایجاد زخم روی بدن شود.
ویژگی‌های تشک مواج تخم‌مرغی
- سطح آن شبیه شانه تخم‌مرغ است (فوم یا هوایی).
- پمپ هوا فشار را در سطح‌های محدودی تغییر می‌دهد.
- ساختار ساده‌تر و سبک‌تر دارد.
کاربرد تشک مواج تخم‌مرغی
- مناسب برای پیشگیری از زخم بستر یا برای بیماران با خطر پایین تا متوسط.
- مناسب برای استفاده در منزل با نگهداری آسان.
مزایای تشک مواج تخم‌مرغی
- قیمت مناسب‌تر
- نصب و حمل آسان
- سبک و کم‌جا
تشک مواج پیشرفته یا دینامیک (Dynamic Air Mattress)
تشک مواج دینامیک یکی از پیشرفته‌ترین انواع تشک‌های ضد زخم بستر است که برای بیماران کاملاً بی‌تحرک یا بیمارانی که دارای زخم بستر شدید هستند، طراحی شده است. این نوع تشک با استفاده از فناوری‌های هوشمند، به صورت مداوم فشار وارد بر بدن بیمار را تنظیم و کنترل می‌کند.
ویژگی‌های تشک مواج پیشرفته
- دارای سیستم کنترل فشار دقیق و هوشمند
- برخی مدل‌ها قابلیت تنظیم فشار بر اساس وزن یا شرایط بیمار را دارند.
- ممکن است مجهز به سنسورهای حرکتی و سیستم هشدار باشند.
کاربرد تشک مواج پیشرفته
- مناسب برای بیماران با زخم بستر پیشرفته یا افرادی با شرایط بحرانی.
- استفاده در مراکز مراقبت ویژه (ICU) یا پرستاری تخصصی در منزل.
مزایای تشک مواج پیشرفته
- فشار فوق‌العاده تنظیم‌شده
- مناسب برای مراقبت‌های ویژه و بیماران کاملاً بی‌تحرک
- بیشترین محافظت از پوست و بافت‌ها
تشک مواج فومی (Static Foam Mattress)
تشک مواج فومی نوعی تشک طبی است که از فوم‌های تخصصی با دانسیته بالا ساخته می‌شود و طراحی آن به‌گونه‌ای است که فشار بدن را به صورت یکنواخت پخش کرده و از ایجاد زخم بستر جلوگیری می کند. برخلاف مدل‌های هوایی، این نوع تشک فاقد پمپ و سیستم گردش هوا است و به‌صورت ثابت (Static) عمل می‌کند.
ویژگی‌های تشک مواج فومی
- از فوم مخصوص (ضد فشار) ساخته شده است.
- فاقد پمپ هوا و عملکرد مکانیکی است.
کاربرد تشک مواج فومی
- مناسب برای بیمارانی با تحرک محدود ولی نه کاملاً بستری.
- استفاده کوتاه‌مدت یا به عنوان مکمل.
مزایای تشک مواج فومی
- بی‌صدا و بدون نیاز به برق
- قیمت مناسب
- بدون نیاز به تعمیرات یا نگهداری خاص
- کاربرد تشک مواج
مهم ترین کاربرد استفاده از تشک های مواج، جلوگیری از زخم بستر (زخمی که در اثر فشار مداوم در نقاطی از بدن مانند پشت، باسن، پاشنه و … به وجود می آید ) در بیمارانی است که مدت طولانی در بستر هستند. این تشک‌ها با تغییر مداوم فشار نقاط تماس بدن با تشک، گردش خون را بهبود می‌دهند و مانع آسیب به پوست و لایه های زیرین پوست میشوند.
از دیگر کاربردهای تشک مواج، کمک به بهبود زخم بستر است. استفاده از تشک مواج برای بیمارانی که زخم بستر دارند، روند ترمیم بافت ها را سریع تر می کند و از بدتر شدن زخم ها جلوگیری می کند.
در حالت عادی، بدن بیمار هر از گاهی باید توسط پرستار یا مراقب جابجا شود تا از ایجاد زخم بستر جلوگیری شود ولی در زمان استفاده از تشک های مواج، این جابجایی به صورت خودکار انجام می شود و فشار را در بدن توزیع می کند.
در زمان استفاده از تشک های طبی، بیمار خواب راحت و با کیفیتی را تجربه می کند. حرکت ملایم لایه های هوا یا فوم، باعث می شود بیمار احساس راحتی بیشتری داشته باشد و درد کمتری را احساس کند. از دیگر کاربردهای تشک های مواج، برای بیمارانی است که جراحی کرده اند و باید چند ماه دوران نقاهتشان را در بستر بگذرانند. این بیماران برای اینکه در معرض زخم بستر قرار نگیرند، باید از تشک های مواج استفاده کنند. یک مورد دیگر از کاربردهای تشک های مواج، استفاده در بخش های مراقبت های ویژه است.
چه کسانی بیشتر به تشک مواج نیاز دارند؟
- سالمندان کم‌تحرک یا ناتوان
- بیماران فلج یا دارای اختلالات حرکتی
- افراد بستری بلندمدت در خانه یا بیمارستان
- بیماران دارای زخم بستر در مراحل مختلف
- کسانی که به‌تازگی عمل جراحی انجام داده‌اند
مزایای استفاده از تشک مواج
- پیشگیری از زخم بستر
- بهبود گردش خون
- کاهش نیاز به جابجایی دستی بیمار
- کاهش درد و افزایش راحتی بیمار
- افزایش کیفیت خواب بیمار
- کاهش هزینه های درمانی بلند مدت
- مناسب برای محیط های مختلف
تشک مواج چه معایبی دارد؟
درست است که تشک مواج دارای فواید و محاسن زیادی است ولی تشک های مواج هم مانند هر وسیله ی دیگری دارای یکسری معایب هستند که در زیر به آنها اشاره کرده ایم.
وابستگی به برق (در مدل‌های هوایی)
اکثر مدل های تشک های مواج به خصوص مدل های سلولی و دینامیک برای پمپ هوا به برق دائمی نیاز دارند. قطع ناگهانی برق ممکن است آسیب هایی به بیمار وارد نماید.
صدای پمپ
پمپ تشک در هنگام کار کردن، ممکن است صدای کمی تولید کند. البته در مدل های جدید کم صدا هستند اما ممکن است بعضی بیماران که خواب سبکی دارند و یا به سختی به خواب میروند، با صدای آن مشکل داشته باشند.
هزینه نسبتاً بالا
قیمت تشک‌های مواج با کیفیت (به‌خصوص مدل‌های دینامیک یا سلولی)، برای خرید یا اجاره نسبت به تشک‌های معمولی یا فومی بالاتر است و برای برخی خانواده‌ها ممکن است از نظر اقتصادی چالش‌برانگیز باشد.
نیاز به نگهداری و مراقبت
تشک‌های مواج به ویژه مدل‌های بادی، نیاز به بررسی دوره‌ای پمپ، اتصالات هوا و تمیزکاری منظم دارند. پارگی یا نشت هوا ممکن است عملکرد آن را با مشکل مواجه کند.
جاگیر بودن در برخی فضاها
بعضی از مدل‌های تشک مواج، ضخیم یا دارای پمپ مجزا هستند که ممکن است در اتاق‌های کوچک جا نشوند.
عدم کارایی کافی برای زخم‌های بسیار پیشرفته
در بیماران با زخم بستر درجه ۳ یا ۴ شدید، تشک مواج به‌تنهایی کافی نیست و نیاز به درمان‌های مکمل پزشکی دارد.
نکات مهم برای انتخاب تشک مواج مناسب بیمار
اگر قصد خرید تشک مواج را دارید، توجه به چند نکته به شما کمک می کند که بهترین انتخاب را با توجه به شرایط بیمارتان داشته باشید.
- نوع تشک
- وزن بیمار
- درجه زخم بستر یا ریسک ابتلا
- منبع تغذیه (برق یا بدون برق)
- صدای پمپ
- ابعاد تشک
- جنس رویه و قابلیت شست‌وشو
- گارانتی و خدمات پس از فروش
- قیمت و بودجه
قبل از خرید باید با انواع تشک مواج و کاربرد آنها آشنا شوید و گزینه ی مناسب را با توجه به شرایط بیمارتان انتخاب نمایید. هر تشک مواج ظرفیت تحمل مشخصی دارد. برای بیمارانی با وزن بالا مثلا تا 150 کیلوگرم، باید تشکی با تحمل وزن بالا انتخاب کرد تا عملکرد تشک مختل نشود و تشک دوام بیشتری داشته باشد.
اگر بیمار زخم بستر ندارد و در معرض ابتلا به زخم بستر باشد باید از تشک های ساده و یا فومی استفاده کرد ولی اگر بیمار زخم دارد و یا کاملا بی تحرک است باید از تشک های سلولی و یا دینامیک استفاده کرد.
اگر در جایی که از تشک مواج استفاده می کنید قطعی برق زیاد است باید از تشک هایی استفاده کرد که دارای باتری پشتیبان و یا عملکرد نیمه مکانیکی هستند.
اگر تشک را برای سالمند یا بیمار حساس به صدا می خرید، بررسی کنید که پمپ بی‌صدا یا کم‌صدا باشد (زیر ۳۰ دسی‌بل بهتر است).
تشک باید با ابعاد تخت بیمار یکسان باشد تا بیمار کاملا راحت باشد. در تخت‌های بیمارستانی، معمولاً سایز استاندارد استفاده می‌شود، ولی برای خانه حتماً اندازه را بررسی کنید.
روکش تشک باید ضد آب، ضد تعریق و قابل شستشو باشد تا تمیز نگه داشتن و نگهداری آن آسان باشد. برخی از رویه های تشک های مواج، رویه ی ضد باکتری یا تنفسی دارند که برای بیماران با پوست های حساس مناسب است.
ممکن است تشک های مواج دچار نشتی یا خرابی شوند. حتماً از برندهایی خرید کنید که دارای گارانتی معتبر، تعمیرات و قطعات یدکی باشند.
قیمت تشک‌های مواج از چند میلیون تا ده‌ها میلیون تومان متغیر است. به جای انتخاب ارزان‌ترین گزینه، به تناسب نیاز بیمار و کیفیت توجه کنید.
نتیجه گیری
همان طور که گفته شد تشک مواج یکی از پرکاربردترین تجهیزات پزشکی برای بیمارانی است که به مدت طولانی بستری هستند. این تشک ها از زخم بستر جلوگیری می نماید. تشک مواج انواع مختلفی دارد که با توجه به شرایط بیمار باید بهترین نوع را انتخاب کرد. همچنین در صورت نیاز جهت خرید و یا اجاره تشک مواج در کرج و تهران با شماره های درج شده در سایت تماس بگیرید.