پس از تخلیه آب شکم و تشخیص علت این بیماری، سپس به درمان عامل آب آوردن شکم پرداخته می‌شود. برای آشنایی بیشتر با آسیت، دلایل آب آوردن شکم، علائم و نشانه‌های آب آوردن شکم و مراحل تخلیه آب شکم در منزل، این مطلب را تا انتها مطالعه نمایید.
آسیت یا آب شکم چیست؟
آسیت یا آب آوردن شکم در واقع نوعی بیماری است که در حفره صفاقی شکم بیمار بیش از 25 سی‌سی آب یا مایع جمع می‌شود. این بیماری می‌تواند به دلیل درست کار نکردن کبد و یا سیروز کبدی رخ دهد. عوامل بسیاری می‌توانند در بروز چنین مشکلی دخیل باشند که در ادامه به معرفی آن‌ها خواهیم پرداخت.
این بیماری باید به سرعت درمان شود تا از بروز عفونت‌های شدید در ناحیه شکم جلوگیری شود. علاوه بر این، مایعی که درون شکم جمع شده است می‌تواند به ریه‌ها فشار وارد کرده و موجب تنگی نفس در بیمار شود. آسیت یا آب شکم می‌تواند به دو نوع آسیت لنفاوی و آسیت بدخیم تقسیم شود.
- آسیت لنفاوی: این نوع آسیت در اکثر مواقع در کودکان قابل مشاهده است که به دلیل تجمع مایع لنفی در حفره صفاقی شکم آن‌ها رخ می‌دهد.
- آسیت بدخیم: آب شکم یا آسیت پیشرفته به دلیل آسیب‌های جدی مانند سرسان ایجاد می‌شوند که در حفره صفاقی فرد بیمار بیش از حد مایع ترشح شده و می‌تواند عوارض جبران‌نابذیری برای او داشته باشد. در برخی موارد این بیماری ممکن است موجب انسداد رگ‌های لنفی یا خونی شود.
علائم ابتلا به آب شکم یا آسیت چیست؟
- ورم کردن مچ پا
- تنگی نفس
- کمر درد
- بی‌اشتهایی
- سوء هاضمه
- یبوست
- بزرگ شدن شکم
- افزایش وزن در مدت زمان کوتاه
- خستگی مفرط
- اشکال در نشستن
- تب
- حالت تهوع
- درد و سوزش معده
- احساس و نفخ و پر بودن معده
- فتق
- بواسیر
دلایل آب آوردن شکم
- ابتلا به سرطان در ناحیه شکم
- پانکراتیت یا التهاب پانکراس
- نارسایی احتقانی قلب
- کم‌کاری تیروئید
- ابتلا به عفونت‌های ویروسی مانند هپاتیت B یا C
- ابتلا به سرطان تخمدان یا آندومتر رحم
- مصرف بیش از حد الکل
- ابتلا به بیماری سل
- آسیب کبدی یا ایجاد اسکار در کبد
- نارسایی کلیه
- بیماری‌های قلبی عروقی
- وجود تومورهای سرطانی یا غیر سرطانی
- آسیب دیدن روده
نحوه تشخیص آب آوردن شکم
اولین روش برای تشخیص این بیماری، معاینات بالینی است. پس از آن، پزشک ممکن است از شما بخواهد که آزمایشات تشخیصی مانند سونوگرافی یا سی‌تی اسکن شکمی انجام دهید تا بتواند به طور قطع این بیماری را شناسایی و علت به وجود آمدن آن را نیز تشخیص دهد. همچنین ممکن است نیاز باشد پزشک از MRI، لاپاراسکوپی و آزمایش خون استفاده شود تا تشخیص دقیق‌تری داشته باشد.
همچنین در اکثر موارد پزشک شما برای تشخیص بیماری و علت آن با استفاده از یک سرنگ خشک، مقدار کمی از مایع جمع شده در داخل حفره شکمی را خارج کرده و برای انجام بررسی‌های بیشتر برای تشخیص وجود عفونت و یا ابتلا به سرطان، به آزمایشگاه فرستاده می‌شود. تشخیص ابتلا به عفونت و یا وجود سرطان در تخلیه آب شکم می‌تواند بسیار تاثیرگذار و کمک‌کننده باشد.
اقدامات لازم پیش از تخلیه آب شکم در منزل
- یک رژیم غذایی سالم و کم نمک داشته باشید.
- با تجویز پزشک از قرض‌های دیورتیک برای افزایش ادرار، اسپیرونولاکتون و فوروزماید استفاده نمایید.
مراحل تخلیه آب شکم در منزل
تخلیه آب شکم یا آسیت که به آن پاراسنتز نیز گفته می‌شود، یک عمل سرپایی و بدون درد است که می‌تواند بدون مراجعه به مراکز درمانی و در منزل نیز انجام شود. در این روش پزشک از یک سوزن خشک استفاده می‌کند تا مایع داخل شکم را استخراج نماید. مراحل تخلیه آب شکم در منزل یا پاراسنتز در منزل به شرح زیر است:
- مرحله اول: ابتدا فرد بیمار در حالت 45 درجه قرار می‌گیرد تا تمام مایع درون شکم در یک ناحیه تجمع پیدا کند.
- مرحله دوم: سطح پوست شکم با یک مایع ضد عفونی کننده تمیز شده و سپس از مواد بی‌حس کننده برای بیحسی استفاده می‌شود.
- مرحله سوم: پس از بی‌حس شدن شکم بیمار، پزشک یک سوزن مخصوص را به همراه لوله پلاستیکی به اندازه 2 تا 5 سانتی‌متر به داخل شکم فرد وارد می‌کند.
- مرحله چهارم: سوزن و لوله پلاستیکی آن به درون صفاق وارد شده و پس از آن عمل تخلیه آب شکم انجام می‌شود. در برخی موارد برای کنترل فشار بیمار طی تخلیه آب شکم در منزل، از یک سرم وریدی آلبومین استفاده می‌شود.
- مرحله پنجم: در صورتی که فرد به سرطان کبد یا شکمی مبتلا باشد، پس از تخلیه آب شکم در منزل، پزشک برای ایشان جلسات شیمی درمانی تجویز می‌کند تا از ترشح و اجتماع مجدد مایعات درون شکم پیشگیری شود.
برای تخلیه آب شکم در منزل، شما می‌توانید از تیم پزشکی متخصص و حرفه‌ای مجموعه سلامت نوین درخواست نمایید که با اعزام یک پزشک به منزل شما، این عمل سرپایی را انجام دهند. برای ثبت درخواست خود مبنی بر اعزام پزشک برای تخلیه آب شکم در منزل، شما می‌توانید با شماره‌های درج شده در سایت تماس بگیرید.
چه زمانی نیاز است که پس از تخلیه آب شکم در منزل به پزشک مراجعه نماییم؟
یکی از مهم‌ترین نکاتی که باید به آن توجه نمایید این است که پس از تخلیه آب شکم در منزل و یا در بیمارستان، ممکن است برخی عوارض خطرناک در فرد نمایان شوند که در صورت مشاهده هر یک از این موارد بهتر است هرچه سریع‌تر به پزشک مراجعه نموده و یا درخواست اعزام پزشک به منزل خود نمایید. این عوارض شامل موارد زیر هستند:
- داشتن تب بالای 38 درجه
- درد شدید شکمی
- خونریزی زیاد از محل انجام عمل
- قرمز شدن ناحیه شکم
- مشاهده خون در ادرار
در صورت مشاهده هر یک از این موارد، شما می‌توانید به جای مراجعه حضوری به مراکز درمانی، با مرکز سلامت نوین تماس گرفته و درخواست اعزام پزشک یا پرستار متخصص به منزل خود نمایید.