با توجه به این که کبد در بخش راست فوقانی شکم قرار گرفته است و نوع کارکرد این عضو از بدن می تواند بر روی متابولیسم کل بدن تاثیر گذار باشد. به طور کلی می توان گفت که کبد موظف است تا وظایف مختلفی اعم از سم زدایی خون، ذخیره ویتامین ها، تولید هورمون ها، تولید صفرا و تجزیه کربوهیدرات، چربی و پروتئین را برای کارکرد طبیعی بدن انجام دهد. پس زمانی که در عملکرد طبیعی کبد اختلال ایجاد شود باعث می شود تا بر سلامت بدن تأثیرگذار باشد. یکی از بیماری که به خاطر اختلال در کبد ایجاد می شود می توان به هپاتیت اشاره کرد. آزمایش هپاتیت به عنوان یک مجموعه از آزمون ها و تست ها می باشد که جهت تشخیص عفونت و التهاب کبد ناشی از ویروس هپاتیت استفاده می شود. ویروس هپاتیت انواع مختلفی دارد که از جمله آن ها می توان به هپاتیت ویروسی نوع A ،B ،C ،D و E اشاره کرد. معمولاً آزمایش هپاتیت شامل بررسی آنزیم های کبدی، آنتی بادی ها و آنتی ژن های ویروس هپاتیت مربوطه می شود. نتایج این آزمایشات به تشخیص نوع و شدت عفونت کمک می کند و به پزشکان کمک می کند تا درمان مناسب را تجویز کنند. در مورد نماد هپاتیت در آزمایش خون باید بگوییم که انجام این آزمایش به تشخیص دو نوع آنتی بادی Anti-HBc کمک می کند. این آنتی بادی ها که تحت عنوان IgM و IgG شناخته شده اند.
انواع هپاتیت
عفونت های ویروسی کبد که تحت عنوان هپاتیت شناخته می شوند شامل 5 نوع هستند. با توجه به این هر یک از ویروس ها یکی از عامل های ایجاد کننده هپاتیت های ویروسی محسوب می شوند.(هپاتیت A: یک بیماری کوتاه مدت حاد، هپاتیت B ،C و D: بیشتر مزمن، E: معمولاً حاد است و در زنان باردار به شدت خطرناک است.) به غیر از ویروس هایی که باعث به وجود آمدن هپاتیت می شود فاکتورهای دیگری که به عنوان ایجاد کننده ی این بیماری هستند شامل عوامل غیر عفونی می باشد. یکی از مواردی که باعث به وجود آمدن این مشکل می شود استفاده از الکل می باشد.
چه زمانی به آزمایش هپاتیت نیاز پیدا می کنید؟
زمانی که فرد در دوره نهفتگی هپاتیت قرار گرفته باشد باعث می شود تا زمانی که عفونت هپاتیتی حاد شود به گونه ای که خود بیمار از وجود این بیماری خبر نداشته باشد. علائمی که شما بعد از آسیب دیدن کبد و یا حتی از کار افتادن آن تجربه خواهید کرد شامل خستگی، نشانه های شبه آنفلوانزا، تیرگی ادرار، مدفوع رنگ روشن، درد در شکم، از دست دادن اشتها، کاهش وزن بی دلیل، زرد شدن پوست و چشم ها که نشانه یرقان است، حالت تهوع و استفراغ می باشد. نکته ی مهمی که باید به آن توجه داشته باشید این است که هپاتیت مزمن به تدریج رشد می کند به همین خاطر علائم آن بسیار کمرنگ می باشد و امکان تشخیص آن ها به راحتی امکان پذیر نمی باشد.
انواع آزمایش هپاتیت
پزشک معالج شما برای این که مشخص شود شما به این بیماری مبتلا هستید انجام آزمایش خون و یا انجام پنل هپاتیت را تجویز می کند. آزمایش هپاتیت شامل آزمایش های آنتی بادی و آنتی ژن ها می باشد. با توجه به این که سیستم ایمنی بدن برای از بین بردن عفونت، آنتی بادی تولید می کند آنتی ژن ها هم پروتئین ها و یا شاخصی روی ویروس می باشند که سبب بروز واکنش ایمنی می شود. همین مسئله باعث می شود تا برای تشخیص و غربالگری افرادی که در معرض خطر هپاتیت B و C قرار دارند، آزمایش هپاتیت تجویز شود. در آزمایش هپاتیت A، آزمایش هپاتیت B و آزمایش هپاتیت C باید نمونه گیری خون از فرد بیمار انجام گیرد. به غیر از تجویز این آزمایش پزشک معالج از سابقه و پرونده پزشکی بیمار کمک می گیرد تا بتواند فاکتورهای خطرناک احتمالی وجود هپاتیت عفونی یا غیرعفونی را مشخص کند. بعد از انجام بررسی های مورد نیاز در صورتی که شک داشته باشد فرد مبتلا به این بیماری می باشد انجام آزمایش هایی که در ادامه به آن ها اشاره می کنیم را برای بیمار تجویز خواهد کرد.
تست عملکرد کبد
زمانی که قرار است نسبت به انجام تست عملکرد کبد، اقدام کنید برای انجام آن باید از فرد نمونه خون گرفته شود تا مشخص شود که کبد شما به درستی کار می کند تا خیر. آزمایش عملکرد کبد شامل آزمایش بیلی روبین، آلبومین، توتال پروتئین، ALT، AST، آلکالین فسفاتاز است. در صورتی که نتیجه ی این آزمایش طبیعی نباشد نشان دهنده ی این است که مشکلی در کبد وجود دارد. حتی ممکن است به غیر از این آزمایش ها پزشک معالج آزمایش های GGT ،LDH ،PT و AFP را جهت بررسی بیشتر عمکلرد کبد درخواست دهد.
انواع هپاتیت آزمایش‌های هپاتیت
| هپاتیت A | آزمایش خون |
| هپاتیت B | آزمایش های تست سریع یا رپید تست |
| هپاتیت C | انجام بررسی های تصویربرداری |
| هپاتیت D | تست عملکرد کبد |
آزمایش پنل هپاتیت (آزمایش خون و سرولوژی)
در مواردی که نتیجه ی تست عملکرد کبد طبیعی نباشد باعث می شود تا پزشک معالج شما انجام تست های دیگری را برای بیمار در نظر بگیرد. انجام این تست که شامل مجموعه ای از آزمایش ها می باشد که مقدار آنتی ژن و آنتی بادی مربوط به هر یک از انواع هپاتیت A ،B و C را بررسی می کند. آنتی ژن و آنتی بادی می توانند قبل از بروز علائم بیماری در خون اندازه گیری شوند.
آزمایش هپاتیت A
قسمتی از پنل هپاتیت ویروسی می باشد که به وجود هپاتیت A کمک می کند. با توجه به این که این تست به دنبال آنتی بادی IgM ضد HAV می باشد هنگام بروز علائم قابل تشخیص می باشد و حدود 3 تا 6 ماه قابل تشخیص باقی بماند.
آزمایش هپاتیت B
آزمایش هپاتیت B به شناسایی آنتی ژن های سطحی هپاتیت B و آنتی بادی های هسته IgM کمک می کند. آنتی ژن های سطحی هپاتیت B در عرض 1 تا 10 هفته بعد این که در معرض علائم و قبل از بروز علائم قابل تشخیص می باشند. آن دسته از بیمارانی که از عفونت حاد بهبود می یابند تا 4 تا 6 ماه قابل تشخیص هستند.
آزمایش هپاتیت C
آزمایش هپاتیت C به بررسی وجود آنتی بادی های ویروس هپاتیت C در خون کمک می کند. امکان تشخیص آنتی بادی های هپاتیت C اغلب 4 تا 10 هفته بعد از آلوده شدن بیمار به این ویروس قابل تشخیص می باشند. در صورت مشاهده شدن نتایج مثبت در این آزمایش ممکن است با آزمایش هایی به نام آزمایش RNA هپاتیت C انجام شود که میزان مواد ژنتیکی ویروس هپاتیت C را اندازه گیری می کند.
سونوگرافی شکمی
عکس برداری در سونوگرافی شکمی با استفاده از امواج فراصوت انجام می شود. همین مسئله باعث می شود تا پزشک معالج شما تصویر دقیق و نزدیکی از کبد و اندام های اطرافش را ببیند. زمانی که این سونوگرافی انجام می شود پزشک معالج می تواند موارد مختلفی اعم از مایعات شکمی، آسیب کبدی یا بزرگ شدن کبد، تومورهای کبدی، ناهنجاری کیسه صفرا را مشاهده کند.
بیوپسی کبد
بیوپسی کبد به عنوان یک شیوه تهاجمی محسوب می شود که پزشک معالج شما می تواند از بافت کبد شما نمونه برداری کند. برای نمونه برداری کبد به سوزن نیاز دارید و انجام آن به جراحی نیاز ندارد. معمولاً پزشک حین نمونه برداری بیوپسی از سونوگرافی برای مشخص کردن مسیر سوزن بیوپسی استفاده می کند.
بهترین زمان برای آزمایش هپاتیت
در صورتی که با هر یک از مواردی که در ادامه به آن ها اشاره می کنیم رو به رو شدید باید نسبت به آزمایش هپاتیت اقدام کنید.
- در مواردی که در کبد خود احساس ناراحتی می کنید.
- در مواردی که همسر یا شریک جنسی شما مبتلا به هپاتیت باشد.
- در صورت خارج شدن جریان طبیعی خون شما از حالت عادی
- مبتلا شدن به عفونت
- در مواردی که احساس خستگی دائمی دارید.
- کاهش یافتن اشتهای شما بدون دلیل
- زرد شدن رنگ پوست شما
- احساس خارش شدید
نکته ی مهمی که حتماً باید به آن توجه داشته باشید این است که تمام مواردی که در بخش بالایی به آن اشاره کردیم از نشانه های ابتلا به هپاتیت می باشد و فقط بعد از انجام آزمایش هپاتیت و مشاهده ی نتیجه آزمایش می توانید از ابتلا به انواع هپاتیت مطمئن شوید.
کیت تشخیص سریع هپاتیت
اگر جزو آن دسته از افرادی هستید که امکان مراجعه ی حضوری به مراکز درمانی را برای انجام آزمایش ندارید می توانید برای انجام این آزمایش از کیت خانگی آزمایش هپاتیت و یا کیت تشخیص سریع هپاتیت استفاده کنید و بتوانید در کوتاه ترین زمان ممکن این آزمایش را انجام دهید. مبنای تست در این کیت ها، اتصال آنتی بادی و آنتی ژن ها می باشد.
- توجه: نیاز نیست نگران تداخل مصرف دارو با این آزمایش نباشید، چون مصرف داروها بر روی نتیجه ی نهایی آزمایش تأثیرگذار نمی باشد.
تفسیر آزمایش هپاتیت
| Hepatitis A antibody | در مواردی که نتیجه ی آزمایش منفی باشد نشان دهنده ی این است که شما سلامت هستید. اما در مواردی که نتیجه ی آزمایش مثبت باشد نمایانگر واکسن HAV است و یا این که نشان می دهد در معرض ابتلا هستید که آزمایش HAV به تشخیص آن کمک می کند. |
| Hepatitis B core antibody | در مواردی که نتیجه ی آزمایش منفی باشد نیاز نیست نگران باشید ولی در صورت مثبت بودن به ویروس مبتلا هستید. در صورتی که پزشک مشکوک به عفونت حاد باشد این آزمایش را توصیه می کند. |
| Hepatitis B surface antibody | در مواردی که نتیجه ی آزمایش مثبت باشد نگرانی وجود ندارد ولی در صورت منفی بودن نشانه درمان نشدن عفونت HBV می باشد. |
تشخیص هپاتیت در آزمایش خون چگونه است؟
با توجه به این که هپاتیت همانند برخی از بیماری ها دوره نهفتگی دارد و ممکن است فرد تا زمان تشدید آسیب متوجه بیماری نشود. ولی باید توجه داشته باشید که این بیماری علائمی دارد که در صورت مشاهده ی آن ها باید نسبت به انجام آزمایش خون اقدام کنید. توصیه می کنیم در کنار آزمایش خون، تشخیص هپاتیت با سونوگرافی نیز انجام می شود. در این آزمایش سطح آنتی ژن های سطحی ویروس مورد بررسی قرار می گیرد و با اندازه گیری آنزیم های کبدی می توان به وجود و عدم وجود بیماری در کبد پی برد. علائم مختلفی اعم از خستگی، بی اشتهایی، اسهال، علائم سرماخوردگی و عفونت می تواند نشان دهنده ی وجود این بیماری باشد.
جهت استفاده از خدمات آزمایش در منزل کرج با شماره های درج شده در سایت تماس بگیرید.
قیمت آزمایش هپاتیت
قیمت آزمایش هپاتیت با توجه به پارامترهای مختلفی اعم از این که از چه نوع خدماتی استفاده کرده اید متفاوت خواهد بود. جهت استعلام دقیق قیمت کافیست با شماره های درج شده در سایت تماس بگیرید.
پیشگیری از هپاتیت
| واکسن ها |
برای هپاتیت A واکسنی در نظر گرفته شده است که می تواند از انقباض HAV جلوگیری کند. این واکسن شامل مجموعه ای از دو دوز می باشد و اکثر کودکان واکسیناسیون را از سن 12 تا 23 ماهگی آغاز می کنند. امکان تزریق این واکسن برای بزرگسالان تحت عنوان واکسن هپاتیت B نیز وجود دارد. انجام واکسیناسیون علیه هپاتیت B می تواند از هپاتیت D جلوگیری کند. |
| کاهش قرار گرفتن در معرض |
با توجه به این که این ویروس به گونه ای می باشد که از طریق تماس با مایعات بدن، آب و مواد غذایی حاوی عوامل عفونی امکان انتقال از فردی به فرد دیگر را فراهم می کند. پس می توانید به حداقل رساندن خطر تماس با این مواد به جلوگیری از ابتلا به ویروس های هپاتیت کمک کنید. در صورتی که قصد سفر دارید و قرار است به کشوری بروید که شیوع این بیماری در آن کشور زیاد است بهتر است از موارد زیر اجتناب کنید.
امکان منتقل شدن ویروس های هپاتیت B ،C و D از طریق تماس با مایعات بدن حاوی این عوامل عفونی وجود دارد. انجام مواردی که در ادامه به آن ها اشاره می کنیم به کاهش خطر تماس با مایعات حاوی این ویروس ها کمک می کند.
امکان منتقل شدن هپاتیت B و C از طریق رابطه جنسی و تماس جنسی وجود دارد. |
آزمایش هپاتیت ب نیاز به ناشتایی دارد؟
برای انجام آزمایش هپاتیت C ،B ،A نیاز است تا از فرد نمونه گیری شود. نکته ی مهمی که باید به آن توجه داشته باشید است که برای انجام آزمایش هپاتیت A نیاز به آمادگی خاصی ندارید و نیازی به ناشتا بودن هم نیست.