رماتیسم مفصلی به عنوان یکی از شایع ترین بیماری هایی محسوب می شود که بیشتر افراد سالمند دچار این مشکل می شوند. با توجه به این که به صورت مستقیم با مفاصل بخش های مختلف بدن سروکار دارند علائم و نشانه هایی بروز این بیماری در افراد مختلف متفاوت می باشد. افرادی که دچار رماتیسم مفصلی می شوند مشکلات جدی تری برایشان به وجود می آید و نیاز به مراقبت های ویژه ای دارند تا با مشکل رو به رو نشوند. برای این که با علائم، دلایل ابتلا، درمان و مراقبت های مورد نیاز برای پیشگری از پیشرفت بیماری آشنا شوید با ما همراه باشید.
رماتیسم مفصلی چیست؟
رماتیسم مفصلی در سالمندان به عنوان یکی از انواع بیماری های التهابی مفصلی می باشد که سبب التهاب و درد مفاصل می شود و به مرور زمان باعث تخریب و آسیب دائمی به مفاصل می شود. عواملی که سبب به وجود آمدن این مشکل می شود به طور دقیق مشخص نشده است، ولی برخی از موارد اعم از عوامل ژنتیکی، سن، سابقه خانوادگی بیماری، عوامل محیطی مانند عفونت ها، استرس، و سابقه آسیب مفصلی در به وجود آمدن این مشکل تأثیرگذار هستند. علائمی که نشان دهنده ی شروع بیماری رماتیسم مفصلی می باشد شامل درد، تورم، و سفتی مفاصل است. عموماً این بیماری در مفاصل کوچک دست و پاها آغاز می شود و سپس به سایر مفاصل بزرگ تر نیز گسترش می یابد. علاوه بر این، ممکن است افراد مبتلا به رماتیسم مفصلی احساس خستگی، ضعف عمومی، تب، و افزایش وزن نیز داشته باشند. برای تشخیص این مشکل پزشک معالج براساس علائم بالینی، تاریخچه بیماری، و آزمایشات تشخیصی (آزمایش خون) و سونوگرافی مفاصل این کار را انجام می دهد. برای درمان این بیماری ها هم از داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی، استفاده از داروهای مهارکننده های بیولوژیکی، فیزیوتراپی، و تغییرات در سبک زندگی استفاده می شود.
دلایل ابتلای سالمندان به رماتیسم مفصلی چیست؟
این مشکل تنها برای افراد سالمند رخ نمی دهد، و گاهی ممکن است این مشکل برای جوانان نیز رخ دهد. ولی به طور کلی در مورد این بیماری باید بگوییم که احتمال ابتلا به این بیماری با بالاتر رفتن سن افراد رخ می دهد. زمانی که علائم اولیه این بیماری در افراد مشاهده می شود باعث می شود تا در عملکرد سیستم ایمنی مشکلات مختلفی به وجود بیاید. در سالمندان به خاطر ضعف در ناحیه مفاصل، آسیب پذیری آن ها به نسبت دیگر افراد بیشتر است. در نتیجه احتمال ابتلا به بیماری آرتریت روماتوئید افزایش پیدا می کند.
علائم رماتیسم مفصلی در سالمندان
- درد عضلانی
- تب کردن
- بی حالی
- بی اشتهایی در سالمندان برای غذا خوردن و مصرف مایعات
- کاهش وزن
- احساس درد در ناحیه مفاصل
- سفت و سخت شدن حرکت مفاصل
- احساس خستگی جسمانی
زانو درد در سالمندان هم یکی از عارضه هایی محسوب می شود که افراد با بالا رفتن سنشان ممکن است آن را تجربه کنند. برای کسب اطلاعات بیشتر در این مورد مقاله ی مرتبط با آن را مطالعه کنید.
تشخیص بیماری رماتیسم مفصلی در افراد مسن چگونه انجام می شود؟
تست های تشخیصی که برای این مشکل در نظر گرفته شده است برای تمام افراد یکسان می باشد. حتی برخی از علائمی که ممکن است آن را تجربه کنید می تواند نشان دهنده ی بیماری زمینه ای دیگری باشد. پس به همین خاطر تشخیص این مشکل کار راحتی نمی باشد. نکته ی مهمی که حتماً باید به آن توجه داشته باشید این است که تشخیص زودهنگام به درمان راحت تر رماتیسم مفصلی کمک می کند. در ابتدای تشخیص محل مفاصل اصلی بدن توسط یک پزشک عمومی ارزیابی خواهد شد و در مواردی که نیاز باشد به تشخیص پزشک در صورت مشاهده ی علائمی مانند تورم در ناحیه مفاصل به شما پیشنهاد می شود تا از متخصص روماتولوژیست کمک بگیرید. برای تشخیص این مورد آزمایش خون به تنهایی جوابگو نیست و باید این آزمایش همراه با چند آزمایش دیگر انجام شود تا پزشک متخصص بتواند تشخیص نهایی را انجام دهد. این آزمایش ها شامل آزمایش سرعت رسوب گلبول قرمز، آزمایش پروتئین واکنشی یا فعال C، آزمایش CBC (شمارش کامل خون)، آزمایش فاکتور روماتوئید، آزمایش آنتی بادی ضد CCP می باشد. در صورتی که نیاز باشد جهت بررسی دقیق تر وضعیت مفاصل از سوی برخی پزشکان متخصص انجام تصویربرداری تجویز می شود.
بیشتر بخوانید: آزمایش cbc چیست؟
عوارض رماتیسم مفصلی در سالمندان چیست؟
- التهاب در ناحیه لثه ها
- التهاب و زخم در ریه ها
- التهاب رگ های خونی
- اختلال اعصاب
- افت تعداد گلبول های قرمز خون
- تپش قلب
- خشکی یا التهاب چشم
- حساسیت چشم در برابر نور
- اختلال در بینایی
- خشکی دهان
درمان روماتیسم مفصلی در سالمندان
درمان رماتیسم در سالمندان در مقایسه با جوان تر مشکل می باشد و برای درمان نیاز به زمان بیشتری خواهند داشت. در برخی از موارد ممکن است سالمندان به بیماری های دیگری نیز مبتلا باشند و داروهای خاصی مصرف می کنند. زمانی که این مورد وجود داشته باشد باعث می شود تا روند درمان سخت تر شود.
توجه: بیماری آرتریت روماتوئید درمان قطعی ندارد ولی شما می توانید با انجام روش های درمانی در نظر گرفته شده علائم بیماری را کنترل و سرعت پیشرفت بیماری را کند تر کنید. مصرف داروهایی مانند متوترکسات، لفلونوماید، هیدروکسی کلروکین و سولفاسالازین توسط پزشکان برای افراد مبتلا به رماتیسم مفصلی تجویز می شود. مصرف این داروها جلوی آزاد شدن مواد شیمیایی سیستم ایمنی بدن هنگام حمله به سلول های مفاصل را می گیرند.
تجویز دارو
داروهایی که توسط پزشک معالج برای درمان این بیماری در نظر گرفته می شود شامل چهار گروه داروهای ضد درد، داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی، داروهای ضدروماتیسمی و داروهای استروئیدی می باشند.
فیزیوتراپی
فیزیوتراپی به عنوان یکی از مؤثرترین روش های درمانی می باشد که انتخاب آن کمک می کند تا التهاب مفاصل کاهش پیدا کند و به حفظ عملکرد آن ها کمک کند. هم چنین می توان از دیگر روش های درمانی اعم از طب سوزنی، امواج اولتراسوند جهت کاهش التهاب، گرما یا سرما جهت کاهش درد، آب درمانی، ماساژ و الکتروتراپی در کنار فیزیوتراپی استفاده کرد تا روند درمان برای بیمار بهتر پیش برود.
اوزون درمانی
با توجه به این که درصد بالایی از بیماران دچار اختلالات گردش خونی می باشند انجام اوزون تراپی با بهبود بخشیدن گردش خون و تأمین اکسیژن مورد نیاز خون سبب کاهش علائم بیماری می شود.
کاردرمانی
کاردرمانی شامل آموزش هایی می باشد، که شما می توانید بدون فشار آوردن به مفاصل درگیر، کارهای روزانه خود را انجام دهید. انجام این تمرینات را می توانید به پرستار سالمند بسپارید تا کیفیت زندگی سالمند بهبود پیدا کند. جهت استفاده از خدمات کاردرمانی در منزل تماس بگیرید.
پی آر پی (پلاسمای غنی از پلاکت)
پی آر پی به عنوان یکی از مؤثرترین راهکار غیرتهاجمی می باشد، که برای درمان مفاصل بزرگ (زانوها و شانه) مورد استفاده مورد استفاده قرار می گیرد. انجام تمرینات فیزیوتراپی در بهبود وضعیت بیمار کمک کننده نباشد از تزریق پلاسمای غنی از پلاکت به مفصل کمک گرفته می شود.
عمل جراحی
در مواردی که بیماری به وضعیت حاد برسد و روش های در نظر گرفته شده برای درمان روماتیسم مفصلی در سالمندان موفقیت آمیز نباشند در این موارد نیاز است تا جراحی انجام دهند.
مراقبت از سالمند مبتلا به رماتیسم
سالمندانی که مبتلا به رماتیسم مفصلی می شوند بیش از آن که نیاز به درمان داشته باشند، بهتر است تا یک سبک خاصی را برای زندگی خود در نظر بگیرند. انجام تمرینات ورزشی مناسب که در ادامه به آن ها اشاره می کنیم برای شما کمک کننده می باشد.
- انجام تمرینات تقویت انعطاف پذیری جهت افزایش دامنه حرکتی
- تمرینات تقویت عضلات و سبک هوازی جهت بهبود عملکرد قلب، ریه و عضلات
- تمرینات یوگا مناسب برای سالمندان
- داشتن رژیم غذایی سالم (مواد غذایی فرآوری شده، شکر، نمک و… در آن به حداقل مقدار ممکن کاهش پیدا کند.)
- مصرف الکل را به حداقل برسانید.
- داشتن خواب کافی
پرستاری از سالمند مبتلا به روماتیسم مفصلی
سالمندانی که مبتلا به این بیماری می باشند نیاز به مراقبت و توجه ی ویژه ای دارند. به همین خاطر توصیه می کنیم اگر به هر دلیلی نمی توانید از سالمند خود مراقبت کنید می توانید انجام این کار با استخدام پرستار سالمند در منزل انجام این کار را به این بسپارید. در مرحله ی اول نیاز است تا اطلاعات خود را در مورد این بیماری بالا ببرید. در مرحله ی بعدی لازم است با در نظر گرفتن حریم خصوصی سالمند به این افراد در انجام کارهای روزانه خود کمک کنید.
هم چنین بخوانید: